18 Nisan’da, yani Facebook’un halka açılmasından yaklaşık 1 ay önce uzun zamandır inandığım bir fikri iddia haline getirip bu blogda kehanet olarak yayınlanmıştım. O gün için düşüncem, FB’nin IPO için bahsi geçen 100+B değerinin aşırı şişirilmiş olmasıydı. Hisse fiyatının 40$’da %40 civarında bir balon olduğunu düşünüyordum, ancak iskontolu olarak %25’lik düşüş öngördüm. Zaten 38$’lık IPO fiyatı ile %5 iskonto baştan yapılmış oldu, geri kalanı için de bir düşüş beklenebilirdi.
Rahatsızlığımın sebebi, Facebook’un bir ürün üreten fiziksel şirket olmadığı için sanal bir şirket olması gibi bağnaz bir şey değil. Tabii ki FB’un bir değeri var, zira geliri olan, bu gelirini arttırma ve karlılık potansiyeline sahip bir şirket. Bu yüzden de gayet yatırım yapılabilir. Ancak değerinin IPO ile iyice katlanıyor olması, bunun gelir ve karlarında ya da iş modelinde (pozitif) bir değişiklik yokken sadece halka açılacağı için yaşanması iyi işaret değildi. Bunun ötesinde IPO’dan kısa süre önce Instagram’a yapılan rekor yatırım da rahatsız edici bir durumdu.
Neticede kehanetim beklenenden çok daha önce gerçekleşti. Dün itibariyle hisse 28.19’dan kapandı ki bu da 25.81’lik bir düşüşe işaret ediyor. Benim beklentim FB hisselerinin, rivayete göre halka arz aracıları tarafından kısa süre önce yeniden değerlendirilip sadece büyük yatırımcılarla paylaşılan 32$ civarında tutunmasıydı. Ancak bu barem son iki günde kırıldı ve aşağı hareket devam etti.
Buradan sonra hissenin değeri nereye gider öngörebilmek zor. Ancak gerçekleştiği için kehaneti ya revize etmeli ya da yorumlamalı ki bu erken gerçekleşme bir yoruma ihtiyaç duyuyor. Benim bu aşamada iki tahminim var. Önümüzdeki günler bunlara ışık tutacaktır.
Bu yaşananları açıklayacak bir model lazım. Olası modellerden biri, son yılların en büyük keriz silkeleme operasyonlarından biri yaşanıyor. Kurumsal yatırımcı IPO öncesi ucuza aldığı hisseleri tepe fiyattan sattı, şimdi bireysel yatırımcı zarar ediyor, daha sonra da aynı kurumsal yatırımcılar bunları 25$ mertebesinden toplayıp hisseyi yeniden 30 – 32 $ bandına taşıyacak. Amerikan mahkemeleri buna ne der emin değilim ama bariz dezenformasyondan dolayı bunun sessizce kapanacağını sanmıyorum. Hapse giden bankacı olur mu, tahmin etmek zor.
Ya da ikinci ihtimal, zaten silkelenen silkelendi. Yani FB uzun bir süre daha (hatta belki asla) IPO öncesi düşünülen değerlere çıkamayacak. Bu tamamen uzun dönemli bir planlama ile oluşturulan bir balondu, bu yüzden bu kadar büyük hisse sayısı ile yapılan bir halka arzdı ve çoğunluk hissenin de küçük yatırımcıya satıldığı iddia ediliyor. Bu durumda bir takım bankacı gerçekten yine çok büyük paralar kazandı, ama birinin bunun bedelini ödemesi gerekiyor; ki bu da muhtemelen Zuckerberg olur. Durumu açıklayan model, ipteki cambazdır. Şu sıralar cambaza bakarken soyuldu millet, yakında cambazı düşürürler ve konu kapanır.
Bakalım göreceğiz. Bu durum ise bana tekrar uzun zamandır ısrarla tekrar ettiğim bir karşı fikri hatırlatıyor. Yeni ekonomi diye birşey yok! Ekonomi hep aynı. Uzun vadede kar etme potansiyeline sahip tüm mallar değerlenir – ama değeri bu kar potansiyeline doğrudan orantılıdır. Değer potansiyeli aşarsa ortaya balon çıkar ve her balon muhakkak bir gün söner.
kozsu on air 
16.8 ve FB fiyatı 20$’ın altında.. Daha da düşer mi??
2013 Ocak’ta hisse yaklaşık 3 aylık bir tırmanışla 32.46’ya çıkıyor. Bu da tahminimi doğrulamış oluyor. Sonra tekrar düşerek 25’lik ortalamasına oturmuş. Bundan sonrası muhtemelen konjektürel ya da yapısal değişiklikler neticesinde oluşacaktır.